خبرنگاران گزارش می دهد؛ اما و اگرهای انتقال آب دریای خزر به کویر سمنان، کارشناسان چه می گویند؟
به گزارش نوای پرنده پارسی، طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان با واکنشهای مختلفی روبرو است که در این گزارش می خوانید.
به گزارش خبرنگار ، سر و صدای انتقال آب دریا دوباره به گوش می رسد و این بار عیسی کلانتری رئیس سازمان محیط زیست موافق طرح انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی کشور است.
اگرچه برخی از کارشناسان انتقال آب از دریای خزر را یک کار غیر علمی می دانند و معتقدند عملیاتی شدن این طرح روند خشک شدن بزرگترین دریاچه دنیا را فراهم می نماید؛ اما رئیس سازمان محیط زیست می گوید: انتقال آب از دریا به داخل سرزمین برای رفع کردن احتیاج آبی مصرف کنندگان صنعتی و آب شرب از نظر من بلامانع است.
محمدعلی شاعری رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در مخالفت با این طرح می گوید: دریای خزر یک دریای بسته است و هر دستکاری در این دریا موجب به خطر افتادن اکوسیستم طبیعی خواهد شد.
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با بیان اینکه انتقال آب دریای خزر تهدیدی برای دریا است، ادامه می دهد: اگر این پروژه به مرحله اجرا برسد با کاهش شدید آب دریا و خشک شدن آن روبه رو خواهیم شد.
اجرایی شدن 40 درصد انتقال آب از خلیج فارس به بخش مرکزی ایران/ خطرات انتقال آب دریای خزر
وی می افزاید: با اجرای این طرح قطعا استان هایی مانند خراسان شمالی، تهران و بخش مرکزی ایران به دنبال برداشت های بعدی از دریای خزر خواهند بود که این موضوع تهدیدی برای خزر محسوب می گردد و باید شاهد شکل گیری دریاچه ارومیه دیگری باشیم.
از سوی دیگر برداشت و انتقال آب از دریای خزر که قدرت خودپالایی پایینی دارد برخلاف ضوابط محیط زیستی است و این انتقال موجب ایجاد یک بحران زیست محیطی خواهد شد؛ چنانچه دلاور نجفی کارشناس ارشد منابع طبیعی محیط زیست در این باره می گوید: سطح آب دریای خزر حدود 28 الی 30 متر از آب های آزاد پایین تر است به همین دلیل انتقال آب بدون پمپاژ مقدور نخواهد بود.
وی می گوید: انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی ایران به ویژه استان سمنان خیانت محض است، چرا که از لحاظ ملاحظات و ارزیابی های فنی، اقتصادی و محیط زیستی مقرون به صرفه نبوده و خسارت بسیاری را به بار خواهد آورد.
لازم به ذکر است که برداشت آب علاوه بر خسارت به دریا می تواند به جنگل ها و پوشش گیاهی آن منطقه نیز آسیب وارد کند، چرا که اجرای شبکه انتقال آب دریای خزر به سمنان از مسیر جنگل های هیرکانی موجب از بین رفتن بخش وسیعی از جنگل ها و درختان و در نتیجه خسارت به طبیعت و محیط زیست شمال کشور خواهد شد.
همچنین انتقال آب دریای خزر به سمنان موجب تغییرات اکولوژیکی از جمله آلودگی های زیست محیطی به دلیل مصرف صنعتی، توسعه کشاورزی و تخریب تنوع زیستی و همچنین ورود گونه های مهاجم همچون گیاهان و ماهی ها به فلات مرکزی خواهد شد.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته در کشور های مختلف، طرح های انتقال آب نه تنها از لحاظ اقتصادی بسیار پرهزینه هستند، بلکه برای هر دو نقطه ارسال کننده و دریافت کننده دارای هزینه های سنگین اجتماعی و زیست محیطی می باشند و تمام تجارب بین المللی و داخلی نشان می دهند که پروژه های انتقال آب بین حوضه ای، روش های ناپایداری هستند که نه تنها مشکللات را حل ننموده اند، بلکه اوضاع آب را وخیم تر نموده اند.
به نظر می رسد مسئولان قبل از روی آوردن به استراتژی اجرای طرح انتقال آب که مخاطرات بسیار بالایی دارد، ابتدا سایر راهکار های جایگزین ممکن از جمله راهکار های مربوط به مدیریت تقاضای آب شامل بازیافت آب، مرمت و لایروبی قنات ها و احیای شیوه های سنتی تأمین و مدیریت آب، مدیریت کاربری اراضی، توجه به موضوع آب در سیاست های رشد جمعیت به خصوص موضوع مهاجرپذیری، و توجه به موضوع آب در توسعه صنعتی را مورد توجه قرار دهند.
ادیانی راد عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی معتقد است: به فرض اینکه اگر چنین اتفاقی در کشور رخ دهد، داستان ارومیه، فاجعه زیست محیطی اصفهان، خوزستان و آذربایجان در مازندران و سمنان نیز تکرار خواهد شد، لذا دغدغه تأمین آب شرب برای مردم سمنان نباید به قیمت از دست دادن دریاچه ها و دریا های حواشی کشور باشد. فراموش نکنیم خزر دریا نیست و دریاچه است.
وی ادامه می دهد: حتی از منظر حقوق بین المللی و دریا نیز ممکن است انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی تبعات حقوقی بین المللی نیز داشته باشد و این موضوع نیز احتیاج به آنالیز دارد.
لازم به ذکر است که با انتقال آب دریای خزر به سمنان باید مراحل شیرین سازی نیز صورت گیرد که عابسی دبیر کارگروه تخصصی پسماند و محیط زیست اتاق فکر توسعه و تعالی مازندران در این رابطه می گوید: انتقال آب شور به مقصد، به دلیل آنکه از لحاظ فنی، نمک زدایی 100 درصد آن به روش های معمول اساسا امکان پذیر نبوده و هزینه پمپاژ آب به ارتفاع 2300 متری بالاخص برای آب شور با چگالی بالا سرسام آور بوده، بسیار دور از منطق اقتصادی و مهندسی است؛ علاوه بر این، مسائل خوردگی خطوط لوله و نشت های محتمل در مسیر خط انتقال، ریسک های اقتصادی آن را در کنار نگرانی های زیست محیطی به شدت افزایش می دهد.
نمی گذاریم که خزر تبدیل به ارومیه دیگر گردد
عابسی می افزاید: از آنجایی که ساختار اقتصادی استان مازندران به کشاورزی از نوع آب بر متکی بوده و مسائل ناشی از کمبود آب در این استان بالاخص در سنوات گذشته، باعث به زیر کشت نرفتن بخش بزرگی از زمین های استان شده است، بنابراین هر گونه انتقال آب از این استان به سایر استان ها می تواند با پیامد های جدی اجتماعی روبرو گردد.
وی با اشاره به مسائل زیست محیطی پروژه انتقال آب خزر به سمنان تصریح می نماید: لوله گذاری و ساخت ایستگاه های متعدد پمپاژ، ایجاد جاده دسترسی و عبور ماشین آلات سنگین از کهن ترین و حیاتی ترین رویش گاه سبز ایران یعنی جنگل های هیرکانی، سبب تکه تکه شدن و آسیب جبران ناپذیر به این پهنه جنگلیِ به شدت حساس می گردد.
دبیر کارگروه تخصصی پسماند و محیط زیست اتاق فکر توسعه و تعالی مازندران به مشکل زیست محیطی طرح از نگاه زمین شناسی اشاره می نماید و می گوید: به دلیل اینکه رشته کوه البرز به شدت فعال است، وقوع زلزله، نشست زمین و هرگونه اشتباه مهندسی که نَشت آب را سبب گردد، باعث ورود آب شور به اراضی ملی و از بین رفتن این زمین های با ارزش خواهد شد.
وی در ادامه با بیان این که فرایند نمک زدایی باعث فراوری آب بسیار شور در حجم بالا می گردد از دفع زیست محیطی آن در استخر های تبخیری و فراوری حجم بالای نمک سخن می گوید و تاکید می نماید که تنها بخشی از این نمک دارای ارزش اقتصادی برای مصارف صنعتی بوده و درصد بالایی از آن به دلیل آلایندگی به رسوبات دریای خزر، فلزات سنگین، آفت کش ها و سایر عناصر آلوده کننده، بدون مصرف مانده و تجمع این آلاینده ها در نمک فراوریی، استفاده از آن را تحت تأثیر جدی قرار خواهد داد.
بر اساس آنچه گفته شد، علاوه بر تهدید دریا به دلیل آبگیری، تخریب جنگل بر اثر لوله گذاری و تأسیسات پمپاژ و و... عمده تأثیرات منفی این طرح در دراز مدت متوجه مقصد خواهد بود و امیداریم که با نگاه کارشناسی به این موضوع باعث تخریب و نابودی محیط زیست نشویم.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوانbestcanadatours.com: تور کانادا | با تور کانادا سفر کنید، ویزای کانادا، تور کانادا ارزان، قیمت تور کانادا نوروز، بهار، پاییز، تابستان، زمستان را با ما تجربه کنید.