سود کرونا در جیب غیرانتفاعی ها - نوای پرنده پارسی

سال تحصیلی 99 98 یک سال عجیب بود، سالی که اتفاقات تلخ و سخت جامعه به همراه شرایط جوی رویش سایه انداخت و مدارس را مکرر در مکرر به تعطیلی کشاند. اولین پیامد این تعطیلی، عقب ماندگی تحصیلی و فشرده تر شدن آموزش ها و در نتیجه تحت فشار قرار دریافت معلمان و دانش آموزان بود که در مدارس دولتی و غیردولتی همزمان صدای خیلی ها را درآورد. در 17 هزار مدرسه غیردولتی اما اعتراض ها فقط به عقب افتادگی درسی محدود نبود، چون حساب و کتاب های مالی این مدارس با خانواده ها، آنها را در جبهه مالی نیز دچار اصطکاک کرد.

خانواده ها تا پیش از شروع ماجرای کرونا که تعطیلی ها مقطعی و کوتاه مدت ولی تکرارشونده بود مدام سؤال می کردند آن همه شهریه ای که پرداخته اند آیا بابت روزهای تعطیل است و می پرسیدند این خلاهای زمانی کی و چطور پُر خواهد شد تا آن همه پول هدر نرود؟

حالا اما بعد از شیوع کرونا و تعطیلات اجباری مدارس که معلوم نیست تا چه روزی طول بکشد دغدغه خانواده ها شهریه هایی است که پرداخت نموده اند، خدماتی است که باب میل دریافت ننموده اند، فوق برنامه هایی است که پولش را داده اند، ولی منتفی شده است، سرویس ایاب و ذهابی است که برایشان استارت نخورده است و در مجموع یک عالم نگرانی از بابت پول های بلوکه شده در حساب مدارس است که معلوم نیست چه زمانی به حساب شان بازگردانده خواهد شد.

مرور تعطیلات

قطار تعطیلی مدارس از اواخر آبان 98 راه افتاد که بهانه اش سرمای هوا و بارش های سخاوتمندانه آسمان بود، بعد هم نوبت به طغیان آنفلوآنزا در بعضی استان ها و تعطیلی گسترده مدارس رسید و در ماه های دی و بهمن نیز دوباره سرما و یخبندان و سیلاب به انضمام آلودگی هوا، خانه دوم دانش آموزان را به تعطیلی کشاند.

از اول ماه مهر تا شروع دی ماه، مدارس تهران به همه این دلایل بارها و بارها تعطیل شد و به این ترتیب تعداد تعطیلی های اجباری اش به 12 روز رسید.

در این بازه زمانی مدارس البرز ده روز تعطیل شدند، مدارس اصفهان هشت روز، مدارس قم هفت روز، مدارس اراک پنج روز، مدارس تبریز چهار روز، مدارس ارومیه و اهواز هرکدام سه روز و مدارس مشهد یک روز که روی هم شدند 53 روز تعطیل برای 9 شهر عظیم کشور.

این موج تعطیلات غیرمترقبه البته عاید مدارس شهرهای کوچک تر حتی مدارس روستایی و عشایری نیز شد تا جایی که حساب و کتاب ما نشان می دهد مدارس ایران به بهانه سرما، بارش، لغزندگی معابر، سیلابی شدن مسیل ها و آبگرفتگی خیابان ها و وحشت از شیوع آنفلوآنزا در فصل اول سال تحصیلی اول مهر تا انتها آذر 89 بار به صورت ناخواسته تعطیل شدند. از ماه دی تا چهارم اسفند نیز که کرونا رسما مدارس را به تعطیلی کشاند اوضاع مشابه بود و همین بهانه ها باعث دو روز تعطیلی مدارس در استان تهران، سه روز تعطیلی برای مدارس استان های اردبیل و لرستان، دو روز تعطیلی در استان های قزوین، آذربایجان ها و زنجان و یک روز تعطیلی مدارس برای استان های گیلان، البرز، همدان، مازندران و کردستان شد.

این تعطیلات را البته باید افزود به تعطیلی روز سوم اسفند که همه مدارس ایران به خاطر شمارش آرای انتخابات مجلس به صورت سراسری تعطیل شدند.

اگر تهران را مبنای محاسباتمان قرار دهیم به عنوان استانی که سرآمد روزهای تعطیل در سال تحصیلی99-98 است با 15 روز تعطیلی غیرمنتظره در ازای پنج ماه تحصیلی روبرو می شویم. حالا اگر پنجشنبه ها و آدینه ها را که تا روز سوم اسفند 44 روز بود و تعطیلات رسمی را که شش روز بود به عددهای قبلی اضافه کنیم، خواهیم دید مدارس استان تهران از اول مهر تا سوم اسفند که روی تقویم 153روز است 65روزش را تعطیل بودند.

این عددها برای خانواده هایی که تحصیل فرزندانشان در مدارس دولتی هزینه چندانی ندارد شاید کم اهمیت باشد، ولی همین عددها چرتکه را به دست والدین دانش آموزان مدارس غیردولتی داده به طوری که لابه لای این تعطیلی ها و شهریه هایی که به مدارس پرداخته اند از یک سو دنبال ضرر و زیان خود می گردند و از سوی دیگر دنبال سودی که عاید غیردولتی ها شده است.

آمپر خیلی از این خانواده ها وقتی این تعطیلی ها را با تعطیلات فروردین و این روزهای اردیبهشت جمع می زنند با شدتی بیشتر بالا می زند چون محاسبه می نمایند که با این تعطیلی ها پولی که بابت کلاس های فوق برنامه، تغذیه و سرویس مدارس پرداخت نموده اند عملا سوخت می گردد.

ضرر و زیان روزانه

حداکثر شهریه مدارس ابتدایی برای سال تحصیلی جاری 9 میلیون و400 هزار تومان مشخص شده و حداکثر شهریه مجاز مدارس متوسطه اول 11 میلیون تومان که این سقف برای مدارس متوسطه دوم 15 میلیون تومان است. در واقع این مدارس هر کیفیتی هم که در آموزش و فوق برنامه ها داشته باشند مهر 98 مجاز بودند در نهایت این مبالغ را از خانواده ها دریافت نمایند.

طبق این شهریه مصوب، یک دانش آموز مقطع ابتدایی بابت هر ماه تحصیل باید یک میلیون و 44 هزار تومان بپردازد که هزینه هر روز می گردد حدود 35 هزار تومان. این رقم بابت یک ماه تحصیل دانش آموزان متوسطه اول در غیردولتی ها یک میلیون و 222 هزار تومان است که خرج هر روز می گردد به عبارتی 41 هزار تومان و بالاخره هزینه یک ماه تحصیل در مدارس متوسطه دوم، یک میلیون و 667 هزار تومان و روزانه 55 هزار تومان است.

البته بگذریم که اغلب مدارس غیردولتی به بهانه های مختلف از شهریه های مصوب عدول نموده و مبالغی بسیار بالاتر از اینها را طلب می نمایند، ولی حتی اگر همین عددهای رسمی را ملاک قضاوت قرار دهیم تعداد روزهای تعطیل مدارس غیردولتی علنا به ضرر خانواده ها و به سود موسسان است. در واقع هر روز تعطیلی اجباری برای خانواده ها کنتور می اندازد و درحالی که فرزندانشان خدمات فوق برنامه یا سرویس و تغذیه دریافت ننموده اند، اما پیش پیش هزینه آن را پرداخته اند.

در ماجرای تعطیلی های کرونا که معرکه ای از این زیان های مالی برپاست و هر روز تعطیلی دارد برای خانواده ها کنتور می اندازد.

البته سازمان مدارس غیردولتی بارها اعلام نموده که تعطیلی های کرونا ربطی به شهریه های آموزشی ندارد و خانواده ها نمی توانند ادعایی از این ناحیه داشته باشند، چون جریان آموزش تعطیل نشده و مدرسه گرچه به لحاظ فیزیکی بسته بوده، ولی آموزش جریان داشته است.

بماند که بعضی خانواده ها همین جریان آموزش را نیز زیر سؤال می برند و مدعی اند برای دریافت بهترین خدمات آموزشی در فضایی مناسب، فرزندانشان را راهی گران ترین مدارس نموده اند نه این که بچه هایشان مجبور باشند پای لپ تاپ و گوشی تلفن همراه به درس ها گوش دهند. داد خانواده هایی که دانش آموزان کنکوری دارند در این حوزه از بقیه بلندتر است.

با این وجود اما تقریبا بیشتر خانواده ها با این شرایط کنار آمده اند و آن را امری پیش بینی نشده می دانند که مدارس در آن بی تقصیرند، ولی این چشم پوشی از دید آنها هیچ ربطی به شهریه های فوق برنامه ندارد که فعلا بلاتکلیف در حساب مدارس بلوکه شده و دستشان نیز به جایی بند نیست.

سودهای پنهان غیردولتی ها

از چهارم اسفند که کرونا مدارس را تعطیل کرد والدین دانش آموزان مدارس غیردولتی ضرر خود و سود مدارس را در دو کفه ترازو گذاشته اند و به این نتیجه رسیده اند که چون مدارس در این روزهای تعطیل عملا هزینه جاری مثل آب و برق و گاز و تلفن و هزینه های دفتری ندارند (یا ارقامش ناچیز است) دارند سود می نمایند.

در واقع به زعم آنها اگر مدارس تعطیل نمی شد باید بخشی از شهریه ها صرف این امور می شد، ولی حالا که مدارس تعطیل است بالطبع این مبالغ پس انداز می گردد. از سوی دیگر یافته های جام جم نیز موید این است که بسیاری از غیردولتی ها به خاطرعمل نکردن به تعهدات خود سود نموده اند.

زیادند مدارس غیردولتی که حاضر نیستند حقوق معلمان خود را پرداخت نمایند و کم نیستند مدارسی که حقوق ها را نصفه و نیمه می پردازند. به بهانه تعطیلی مدارس، بسیاری از غیردولتی ها بیمه پرسنل خود را نیز یا ادامه نداده اند یا فقط ماهی 15 روز نامشان را در لیست بیمه گذاشته اند. اینها همه می گردد حاشیه سود مدارس غیردولتی که در ایام کرونایی دیده نمی گردد درحالی که اگر کرونایی در کار نبود این سود هم وجود نداشت و این پول ها باید خرج آموزش و فوق برنامه می شد.

البته روزهاست بسیاری از خانواده ها پیگیر بازپس گیری این پول ها هستند. خانواده هایی که به اتفاق جواب روشنی نشنیده اند و به اتفاق، نیز امید چندانی به زنده شدن مطالباتشان ندارند. اگر چه سازمان مدارس غیردولتی تاکید دارد شهریه های مربوط به سرویس ایاب و ذهاب، تغذیه و فوق برنامه حتما به خانواده ها بازگردانده می گردد، ولی چون این تاکید سفت و سخت نیست وخانواده ها این را الزام را جدی ارزیابی نمی نمایند، ته دلشان مطمئن نیستند.

کرونا برای همه ما تجربه تازه ای بود، برای سیستم آموزشی و دانش آموزان نیز، برای حساب و کتاب مدارس غیردولتی هم همین طور. کرونا در واقع کاری است که شده و آبی است که ریخته ولی حواشی اش احتیاج به جمع و جور کردن آن هم با ابزار قانون و نظارت دارد تا همان طور که مدارس حاضر به گذشت از یک ریال از حق خود نیستند به بازگرداندن حتی یک ریال از مطالبات خانواده ها نیز متعهد شوند.

رنج معلمان و سود غیرانتفاعی

توفیق اجباری تعطیلات کرونایی باعث سود مالی بیشتر مدارس غیردولتی شده است و در عین حال، بسیاری از معلمان این مدارس از نحوه دریافت حقوق و مزایای خود در این ایام گلایه دارند. چراکه در ماه های اسفند و فروردین بیشتر مدارس غیردولتی به بهانه های مختلف از حقوق معلمان خود کاسته اند و بعضی از آنها نیز حق بیمه عادی دبیرانشان را پرداخت ننموده اند.

اینها مسائلی است که تعدادی از معلمان مدارس غیرانتفاعی گوناگون تهران با ما در میان می گذارند. آقای همایونی، دبیر ادبیات فارسی، مقطع متوسطه دوم از جمله این معلمان است که در یک مدرسه غیرانتفاعی و یک مدرسه دولتی تدریس می نماید. او می گوید چون نیروی پیمانی آموزش و پرورش است، در ماه های گذشته از طرف این وزارتخانه با مشکل بیمه و حقوق روبرو نشده، اما مدرسه غیردولتی محل تدریس اش، برای ماه های اسفند و فروردین به میزان نصف مبلغ مشخص شده در قرارداد حقوق پرداخت نموده است. به گفته او، توجیه مدیران مدرسه برای کاهش پرداختی معلمان این است که والدین در ماه های گذشته شهریه را به طور کامل پرداخت ننموده اند و این مساله باعث ایجاد مسائل مالی برای مدرسه شده است.

آقای گودرزی، دبیر زیست شناسی یکی از مشهورترین مدارس غیرانتفاعی تهران نیز به جام جم می گوید با وجود این که مدرسه آنها از همان ابتدای سال تحصیلی مبلغ شهریه را به طور کامل از والدین دریافت می نماید، اما حقوق اسفندماه معلمان خود را با پنج هفته تاخیر پرداخت کرد و هنوز هم آن مدرسه حقوق فروردین معلمان خود را پرداخت ننموده است.

گودرزی تعریف می نماید که در این شرایط، وقتی یکی از همکارانش به اوضاع اعتراض کرد، بلافاصله او را اخراج و جایگزینی نیز برایش مشخص کردند.

این معلم زیست شناسی همچنین از تاخیر در پرداخت حق بیمه معلمان مدرسه محل تدریس خود نیز گلایه می نماید و می گوید: این روزها بیمه ماهانه ما نیز به مشکل خورده است و هنوز بیمه ماه فروردین ما رد نشده است. این اتفاق همکاران ما را نگران نموده است که شاید در این شرایط کرونایی در زمینه سابقه کار و بیمه هم به مشکل بخوریم. جالب اینجاست که همین چند هفته پیش تعدادی از نیروهای اجرایی مدرسه را اخراج کردند و از آنها خواستند که بیمه بیکاری بگیرند، اما به دلیل اعتراض فراوان معلمان و دانش آموزان، مدیر مدرسه مجبور شد مجددا از آنها دعوت به کار کند. تاخیر در دریافت حقوق در ماه هایی که آموزش حضوری مدارس به دلیل همه گیری کرونا تعطیل بوده، مسئله ای است که بسیاری از معلمان مدارس غیرانتفاعی با آن روبرو شده اند. این مساله ای است که خانم کرمی، معلم مقطع ابتدایی نیز از آن گلایه دارد و برای ما تعریف می نماید که مدیران مدرسه آنها هنوز حقوق فروردین معلمان را پرداخت ننموده اند و تغییر در هیات مدیره مجموعه را به عنوان توجیهی برای این مساله بیان می نمایند. اما از نظر این معلم، این مسائل صرفا بهانه است، چراکه وقتی مدرسه شهریه ثابت را به طور پیوسته از دانش آموزان دریافت می نماید، هیچ دلیلی ندارد که پرداخت حقوق معلمان را به تاخیر بیندازد. کرمی همچنین معتقد است در دو ماه نیم گذشته هزینه های جاری مدرسه به شدت کاهش یافته است و علاوه بر این به نظر نمی رسد که مسؤولان آن مدرسه قصد داشته باشند مبالغی را که از والدین بابت برنامه های فوق برنامه دریافت نموده اند، به آنها پس بدهند. این در حالی است که به گفته کرمی، همه این برنامه ها از ابتدای اسفند تا کنون لغو شده است و این مدرسه از یک ماه پیش ثبت نام برای سال تحصیلی بعد خود را نیز شروع نموده است و از هم اکنون بخشی از شهریه سال بعد را نیز از اولیای دانش آموزان گرفته است.

مریم خباز / روزنامه خبرنگاران

پری ها: پریها | مجله گردشگری، تور لحظه آخری، تور ارزان قیمت، سفرنامه گردشگری