اصلاح و ارتقا نظام نوآوری و فناوری برای تحقق شعار سال - نوای پرنده پارسی

متن یادداشت به توضیح زیر است،

بی تردید فراوری، دانش بنیان و اشتغال آفرین واژگانی که در قالب شعار سال 1401از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی بیان شده است صرفا نه به عنوان یک شعار بلکه یک نسخه کاملا علمی، فنی و حرفه ای برای پیشرفت کشور است.

برای تبیین این نسخه به طور خلاصه و کلیدی چند نکته حائز اهمیت است :

1-دانش به عنوان یک عامل بسیار مهم در افزایش بهره وری و تحولات مالی، اجتماعی به شمار می رود و در جایگاه یک کالای عمومی قرار می گیرد.

2-دانش را می توان بدون کاهش و استهلاک با دیگران به اشتراک گذاشت و بر خلاف سایر کالاهای فیزیکی، سرمایه ای و منابع طبیعی؛ استفاده از آن از کمیت آن نمی کاهد و می توان بارها استفاده کرد و به عنوان یک منبع دائمی همیشه در اختیار است.

3-اصل اساسی بهره برداری از دانش در فراوری کالا و خدمات است. در واقع منافع مالی ناشی از توسعه دانش زمانی حاصل می گردد که دانش ایجاد شده به وسیله نیروی کار جذب و در فراوری به کار گرفته گردد.

4-دانش و پیامدهای آن دنیای اقتصاد امروز را درنوردیده به طوریکه طی دهه های اخیر، صنعت در کشورهای پیشرفته از ذوب فلز به فراوری دانش انتقال یافته است.

در ادامه لازم به تاکید است، ترکیب کار آفرینی و اشتغالزایی در این نسخه با عنوان (اشتغال آفرین) بسیار هوشمندانه آمده و نقش و توقعات در رابطه با دولت -ملت را به خوبی درآن جای داده چرا که کار آفرینی درک و بهره گیری از فرصت های حال و آینده یک بازار است که منافع حاصل ازآن می تواند شامل خود فرد کار آفرین و جامعه گردد ولی منافع حاصل از اشتغالزایی ممکن است فقط متوجه جامعه گردد و معمولا منافع سرشاری برای شخص به همراه نخواهد داشت.

به همین دلیل اشتغالزایی در بعضی موارد می تواند به عنوان یکی از نتایج کار آفرینی مطرح گردد؛

6- اشتغالزایی برای پاسخ به احتیاجها و تقاضای بازار ، به جذب نیرو و تکمیل ظرفیت برای شغل های ایجاد شده می پردازد.

7َ-کار آفرینی عمدتا مربوط به بخش خصوصی است در حالی که اشتغالزایی وظیفه ای دولتی محسوب می گردد. بدین معنی که دولت ها موظف اند که فرایندها و فعالیت هایی را که منجر به اشتغالزایی بیشتر می شوند را تسهیل نموده و از آنها حمایت نمایند. یکی از اقدامات، به جای ورود مستقیم دولت به اشتغالزایی یا بزرگ تر کردن دولت، حمایت از فعالیت های کار آفرینی، توسعه فرهنگ کار آفرینی و بالا بردن ارزش کار آفرینی و کار آفرینان در جامعه و تشویق آنهاست.

اگر این نسخه با ویژگی های ذکر شده بالا و شرایط کشور از جمله دارا بودن سرمایه انسانی جوان، خلاق، با انگیزه، زمینه های فراوان فراوری، منابع خدادادی گسترده و بکر و بازار عرضه و تقاضای مناسب بعلاوه احتیاج فوری به ترمیم اقتصاد، از سوی نخبگان، تصمیم سازان، تصمیم گیران و عموم مردم به درستی به کار گرفته گردد، بسیاری از مسائل ایران، البته نه یک شبه بلکه طی فرایند زمانی معقول حل خواهد شد.

در خاتمه به نظر می رسد برای تحقق این مهم؛ اصلاح و ارتقا نظام آموزش، نظام نوآوری و فناوری بعلاوه توجه ویژه و استفاده بهینه از توان نهادهای عمومی غیر دولتی دانش بنیان و مسئله محور، ارتقا شاخص های امنیت در ابعاد مختلف نظامی -اجتماعی -سلامت و مالی، هم افزایی گروههای سیاسی و قوای سه گانه، تسهیل نقش آفرینی عموم مردم در فرایندها از سوی مسوولان، مبارزه با مفاسد، بازنگری و ارتقا قوانین و اعتماد ویژه به جوانان و حمایت از آنها جزو اولویت های اجتناب ناپذیر باشد.

*عضو و مدیر کل روابط عمومی جهاددانشگاهی